دونیای مەجازو پەراوێزخستنی بیرکردنەوە

2021/08/10 - 06:27 | 1766 جار بینراوە    
 
ئاريان ئەحمەد
 
یەکێک لەخاسیتەکانی دونیانوێکەمان زۆرو زەوەندی دیاریدەکانن.کەبەردەوام زیاد دەبن و بەزۆر بونیشیان گۆڕانکاری لە فۆرمی ژیان و پێداویستی و پێوەندیە کۆمەڵایەتیەکان دەهێنێتە کایەوە.یان ئەتوانین بێژین دیاریدەی نوێ  بەبەردەوامی دەهێنرێتە نێو فەزای ژیانی کەسی و کۆمەڵایەتیمان بەگشتی ژیانی مرۆییمان..ئەمە بەو مانایەش نایەت کە هێنانەکە هیچ پەیوەندی بەخواستی ئازادانەی خۆمانەوە نەبێت.دیاریدە گرفت ئامێزەکە  بەم شێوەیە دەست پێ ئەکات.(نوێ بەمانای پێدراوێکی پۆزەتیڤ نا)کاتێک شمەکێکی سیحر ئامێز(فیتیشیزم)کەلەخۆیدا هەڵگری کۆمەڵێک نۆرم و ڕەمزو کۆدە. کاڵایەکی فرە ڕەهەندو سیحر ئامێز،ختوکەیەکی چێژبەخش و لەهەمان کاتدا ئازار بەخش. لەڕێگەی بینین و بەرکەوتەکردن لەگەڵی.بانگە پێش وەختەکەی دێتە نێو ناخود ئاگایی مرۆڤەوە واتا نەستەوە،و هەستکردن دەستەمۆ دەکا.و لەناو دیوەخانی بیرکردنەوەماندا ڕادەکشێ و  ڕەگ دادەکوتێ و دەبین بە خزمەتکاری داواو ویست و نیەتەکانی وە ناچارمان دەکا بەدووبارە کردنەوەی ئەزمونکردن لەگەڵیداچونکە جۆرێک چێژی ئەودیو پرەنسپەکانی چێژی لەخۆی گرتوە.(ناچاربون بە دووبارەکردنەوە)(compulsin_to_repet) ئاماژەیە بۆ چەمکێکی فرۆید کە لەهەمان کاتدا وەک پاڵنەری مەرگیش لێی دەڕوانێت..جۆرێکە لەناچاری تاک توشی ئەبێت لەبری ئەوەی ڕابردووی خۆی بیر بکەوێتەوە کەچی هەمان هەڵە دووبارە ئەکاتەوە .دەمانکات بە وەسیلەی لەبەرگرتنەوەی وێنە ساختەو کەسایەتیە ئاوێنەییەکانمان.واتا کاتێک هوشیاریمان بەلاڕێدا دەبات .هوشیاری ساختەمان بۆ چێ دەکا. ئێمە دەزانین بۆئەزمونکرنی ژیانێکی ڕەسەن، بەرپرسیارێتی خوازیاری هەڵبژرادنی ئەرک و ئیرادەی زیاترە ،بەڵام مەجاز وەک سیستم دێت و ئیرادەکان پەک دەخاو دەستکاری سیستمی ڕوانین و زمان و خەیاڵ و هەتا چێژیشمان دەکات. دەشێ هەمان ئەو نمونەیەش بۆئەم پێوەندیە دروست بێت کە هایدیگەر لەمرۆڤی ناڕەسەندا ئیشارەتی بۆ دەکا بەوەی کەمرۆڤ لەم دۆخانە خۆی وەک بابەت پیشان ئەدات وە نکۆڵی لەسەربەستی بوونی خۆی دەکا.وە بوە بە(بوون لەنێو خۆیدا) بوون لەم فۆرمەدا بونێکی نەگۆڕو ناچارە وە خاوەن هیچ جۆرە بەرپرسیارێتیەک نیە.کەسەکە بەهەستکردنی ناچاریانەوە کارێک دەکا و وای دەبینێ کە شتێکە و دەکەوێتە دەرەوەی کۆنتڕۆڵی ئەو.  پرسە گرفت ئامێزەکە لەوچرکە ساتەوە دەست پێ دەکات ئێمە دەبینەبە بابەتی ئەوی تر (لەفۆرمی کارخانە مەجازیەکە) وە هەمان ئەو ویست و داخوازیە دەنوێنینەوە کە لێمان داواکراوە.واتە جۆرێک ژیانی کۆیلانە و خاوەن خۆ نەبوانە ئەزموون دەکەین ،وەک بڵێی باشترین چانس و ئۆفەری ڕێز لێگیراومان پێ دیاری کرابێ.ئەوا توند ئامێز بەوێنە ساختەو مەجازیەکەی خۆمان دەکەین  بەنێوی واقعی بونەوە زیاتر مەجازی دەبینەوە.لەبری ئەکتی واقعیانە.ئاماژەی خەیاڵی و نامەی نەگەیشتو بۆ یەک ئەنێرین.لەبری ڕاستکردنەوەی وێنە حەقیقی و واقعیەکەی خۆمان.خەریکی ماکیاژی وێنەکەوتو و دابڕاوە جەوهەریەکەی خۆمانین ،وەک ئەوەی بڵێین.هیچ شتێک لە ڕەسەنایەتی لەدەست نەچوە.یان جۆرێک لەمەترسی دان پێنانمان  هەڵگرتوە.ترس لەوەی توشی شۆک بین و بەر ناوکە ڕاستەقینەکەی ڕیاڵ بکەوین.
بڕوام وایە دانپێدانەنان دیاریدەی نێو سەمپتۆمەکانی کارەکتەری بەشت بوە.کەداماڵراوە لە هەر ڕەهەندێکی ڕەسەن و واقعیانە. ئەمەش جۆرێکە لەخۆلادان و هەڵهاتن لەبەرپرسیارێتی وە دەبێتە گرفتێکی ڕیشەیی نێو زمان و کردەو خەیاڵ و تێگەیشتنمان.بەچەشنێک نەتوانین ئەکتی ناسینەوەو ژیانی واقعیانە ئەزمون بکەین.
دونیا خەیاڵی و پڕکۆدەکەی فەزای مەجاز، پێوەندی دیل بونی ئێمە بەخۆی و سیحرو کاریگەریەکانی وەها دادەڕێژێت کە هەست بە خۆکرنمان لەبونی مانا پێدراوەکانی ئەودا ببینینەوە،بەجۆرێک ئەگەر فلتەری پێوەرەکانیمان بۆ باشی و نمونەیی تێ نەپەڕاند ئەوا هەست بەجۆرێک لەنوقسانی گەورە بکەین.لەکاتێکدا  ئەوەی ڕوو دەدا لەم پێوەندیە مەترسیدارە بریتیە لە نیشتەجێکردنی پێوەرو پێو دانگەکانی خۆی و ویستە کۆد ڕێژکراوەکانی بۆ مامەڵەمان لەگەڵ پرس و دەرکەوتەو ڕووداوەکان.بەجۆرێک کەبڕوامان بەوە هێنابێ چیتر واقع ئەو شوێنە نیە کەدەبێ چاومان لەسەری بێ و  بەرپرسیارانە تێی بگەین و پێوەندیەکانی خۆمانی لەگەڵدا ڕەسەنانە دیاری بکەین بەڵکو چێژو حەقیقەت لە جێگایەکی ترە.و تاسەی نزیک بونەوە لە واقع دەشێ لەمەجازیشدا بێتەدی. 
واتا دەتوانین بڵێین ئەگەر ئاگاییەک لەئەزمونی ڕاچڵەکینەوە لەگۆڕێ نەبێ ئاوا مەجاز وابەستەمان دەکا بە خۆی و دونیا ناوەکی و ڕەمزیەکانی.بەشێوەیەک خوێندنەوەمان دەگۆڕێ بۆ پەیوەندیە کۆمەڵایەتی و کلتوریەکان .بۆ شت.یان هەر هەبویەکی دیکە،هەروەها بۆ جۆری ژیان و پێوەندیمان بەیەکترو ئاگاییمان لەبەرامبەر واقع و هەروەها ناسینی خودبونماندا.وەک ئەوەی ژیژک لەکتێبی (بەخێربێن بۆ بیابانی ڕیاڵ.و.ولید عمر) ئاماژەی پێ دەکا"واقعی مەجازی بەتەواوەتی شێوازی خستنەڕوی بەرهەمە لەجەوهەر داماڵڕاوەکان دەگشتێنێت.واقعی مەجازی،واقع لەجەوهەری واقع و ناوکە ڕەقە بەرهەڵستیکارەکەی ڕیاڵ بەتاڵ دەکاتەوەو دەیخاتە بەردەستمان.واقعی مجازی وەک واقع ئەزموون دەکرێت بەبێ ئەوەی واقع بێت.لەگەڵ ئەوەشدا ئەوەی لەکۆتایی ئەم مەجازیکردنەوەیەدا ڕوو دەدات ئەوەیە ئێمە دەست دەکەین بە ئەزموونکردنی خودی واقعی ڕاستەقینە وەک بونێکی مەجازی"
بۆچی ئەمە ڕوو دەداو دەبێتە هۆکارێک  کە واقعی ڕاستەقینەو ناسینی ڕیشەییمان بیر بچێتەوە؟ بۆچی خێرا دونیای مەجاز کۆنترۆڵمان دەکاو هوشیاریمان بۆ واقع دەگۆڕێتەوە بە هوشیاری ساختە بۆواقع؟  بەدڵنیاییەوە وەڵامی ئەم پرسیارە فرە جەمسەرە، دەمانباتە بەردەم دەرگای زۆر لەزانست و مەعریفەکان.وە پرسیارە ڕیشەییەکە بەشێکی لەناو دیاریدەی کارکردی هۆیەکانی دونیای مەجازدا خۆی دەخاتە ڕوو، وە دەمانخاتە بەردەم ئەرکی بەرپرسیارێتی ئەخلاقی و ویژدانی ئەوتۆ .تا بەجۆرێک تەقالای ئەوە بدەین درز بخەینە نێو واقعی چەقبەستوو کە بەرکاریگەری و هەژموونی دونیای مەجازکەوتوە.
کاتێک دەڵێین دونیای مەجاز پتر مەبەستمان ئەو ئامرازو هۆیانەی نێو دونیای پێوەندی  و ڕایەڵەکانی ئاڵو گۆڕی زانیاری و تۆڕی کۆمەڵایەتی و بەدیجیتاڵ کردنی ژینگەو فۆرمی ژیان و پێوەندیەکانە.[ مانا فەرهەنگیەکەی ووشەکەش (مجاز) پتر بریتیە لە واتاکانی  ڕێگەو،ڕاڕەو، ڕێگوزارو ،ڕێباز .هەرچی وشەی (مەجازی) ە بریتیە لەواتای خواستراو و .واژۆی مانای ڕاستی]. هەرچەندە مەبەستمان لە مەجاز زیاتر ئەو هۆو کارکردو ویستە هەژموون خوازەیە کە زیاد لەڕەهەندێکی لەنێو دونیای نوێ ئامادەیی هەیە.هەمو ئەو ئامرازو پێودانگانە ئەگرێتەوە کەفەنتازیامان بۆ واقع دەکەن بە وەسیلەیەک بۆ ملکەچ بوون و دیل بونمان بەکاریگەریانەوە. واتا ئەوەی کە هەنوکە سەمەری کردوە بەسەر زەین و بینین و هوشیاریمان بۆ واقع و ئەگەرو ڕوداوەکانی نێوی.
لێرەدا دەپرسین مەجاز چۆن تێکەڵ دەبێ بەڕوانین و ڕوئیاو خوێندنەوەمان بۆ بابەت.یان دەرکەوتەو هەر هەبویەکی تر؟
یان ئایا کاریگەری ئەو وێنە مەجازیەی کە دەلکێنرێ بەواقعەوەچۆن  دەر دەکەوێ،مەبەستم لەو کاریگەریەیە کە لەسەر مراندنی بڕێک لەمانا واقعیەکان جێی خۆی دەکاتەوەو دەچەسپێ بە بیرکردنەوەو سیستمی دەربڕین و ڕوانین و تێگەیشتنمانەوە. هەر ئێمە لەم بابەتەماندا ئاماژەش بەوە دەکەین.کە چۆن بوونی واقع وەک پرسێک بۆ ناسینەوە و شیکردنەوەی.دەبێت بەبوونێک لەپەراوێزی بیرکردنەوە.یان چۆن واقع دەبێتە بابەتێک کەمەجاز لەسەر ی دەژی و پێوەندی دیالێکتیکی نێوانیان چۆن ڕوودەدا؟هەمیشە مەجاز واتای نوێ و  مەبەستدارو کۆد ڕێژکراو بۆ وێنەکانی نێو واقع دادەتاشێ و دەیکاتە شتێک کە هیچ بایەخێکی ئەوتۆی مەعریفی و فەلسەفی و فیکری نەبێت..مەبەستم لەو فاسیلە فراوانەیە کەدروستی ئەکات لەنێوان سۆبێکت و واقع، وە خاڵیکردنەوەیەتی لەهەر وزەو تواناو ڕەسانەیەتیەک کەدەشێ بۆ گۆڕینی واقع شتێکی کەم بایەخ نەبێ.ڕەنگە مەرامە یونیڤێرسالیەکە هەر ئەوەنەبێ واقع ماسک پۆش بکرێ و بیرمان لەواقع داببڕێ،بەڵکو دیاریدەی نێو ژێست و گوزارشتە بەردەوامەکەی مەجاز کە لەناو پێوەندی مرۆڤ بەخۆی و دونیا شکڵی گرتوە.زێدە تربێ لەو ناسینە سەرپێی و کڵێشەییانەی کەبۆ مەترسیەکانی هەژمونی مەجاز هەمانە.کاریگەریەکان بەتەنیا دروستکردنی فاسیلەی نێو پەیوەندیە کۆمەڵایەتیەکان و تێپەڕاندنی ئەو تایپە کۆن و تەقلیدیە نیە کەلە پێشتردا هەبوە.بەڵکو لەگۆڕینی هەر ماتە وزەیەکی ڕادیکاڵە بۆ جۆرێک لەپەرجەکرداری پاسیڤ و بەتاڵ لە هەر مانایەکی ڕەسەن. 
هەژموونی دونیای مەجاز لەدەرکەوتنی دیاریدەکانی  بەسەر بیرو ئەندێشەی مرۆڤدا دەست پێدەکات،بەتایبەت لەوێدا کەمرۆڤ بوونی خۆی وەک بیرکەرەوەیەک دەکاتە ئۆبێکتی ئارەزووی دونیا چێژەکی و  ختوکاویەکەی فەزای مەجاز  و دەبێتە جوگرافیایەک کە دونیای مەجاز خۆی تیادا خاڵی دەکاتەوە  .مەترسیەکە دیسانەوە بەتەنیا بریتی نیە لەوەی کەمەجاز لەناو واقعی بونماندا دەژی ،وە بڕێکی زۆری پۆتێنشێڵی خۆمان بە خواستەکانی داوە.بەڵکو مەترسێکە لەوێدا ڕیشەیی ئەبێتەوە کە مەودایەک نەمێنێتەوە لەنێوان خۆت و ئۆبێکتەکەت و بەقەولی فرۆید.توشی مالیخۆلیایی بیت.کە ئاماژەیە بۆ نەخۆشیەک.کەنەخۆشەکە هەست ناکات لەئۆبێکتی لەدەستچودا چ شتێکی لەدەست داوە.یان بەواتایەکی تر بریتیە لەبێزاربوون لەهەموو ئەوشتە دەستکەوتوەی چوار دەورمان کە ئارەزوومان تێر ناکەن.بە ئەندازەیەک مرۆڤ دەکا بوونەوەرێکی نامۆو چێژپەرست و هەڵپەکەر .کە هیچ وەفاو ئاوڕدانەوەیەکی بۆ پرسه مرۆیی و ئەخلاقی و ویژدانیەکانی نەبێت.مرۆڤ لەم پێوەندیەدا کە سارتەر ئاماژەی بۆ دەکا وەک شت بەرجەستە دەبێ.نەک وەک خاوەن بونێکی ڕەسەن.چونکە پرۆژەکانی بوونی گرێدراوی دەرەوەی ویستە سەربەستەکانی خۆی نین و ئەم وەک ئاوێنەی پیشاندانی وێنە ساختەو ناڕاستەکەی خۆی ئامادەگی هەیە..
تا ئەم ساتە وەختە ئاماژەمان بە دیاریدەی ئەو کارلێکە کردوە کە له فەزای مەجاز لەسەر دەرون و نەست و کەسێتی مرۆڤدا درووستی ئەکات.
ئەی ئایا دەتوانین هەم لەواقعدا بژین و هەم لەناو ئاوێنەکانی دونیای مەجازدا وون نەبین؟ ئەم پرسیارەش پرسی ڕوو بەڕوو بونەوەو چێکردنی قەڵغانێکی هوشیاری و مەعریفی دەکاتە پرسێکی بایەخدار..بەجۆرێک ڕەمزو کۆدەکانی دونیای مەجاز شوێنێکی بۆ مانەوەو ژیان لەناو ڕووبەری ئاگاییمان نەمێنێ..وەک ئەوەی ژیژک ئاماژەی بۆ دەکاو دەڵێ( من هیچ کات لەناو ستراکتۆرێک دیل نیم کەهەموو شتێکی لەخۆ گرتبێت و هیچی نەهێشتبێتەوە ،هەمیشە شتێکی جێماو هەیە ،هەمیشە بەتاڵیەک هەیە کەلەدەوری ئەو ستراکتۆرە خۆی ڕێک دەخات.کاتێک من لەدەوری ئەو بەتاڵیەدا جێگا دەگرم ،دەتوانم لایەنی کەمی مەودا لە نێوان خۆم و  ئەو ستراکتۆرەدا وەر بگرم و خۆمی لێ جیا بکەمەوە.)
ئەو کێشەیەی لەم نوسینەدا ئاماژەی پێ دەکەم بریتیە لەوەی ناسینەوەو تێ ژیان بۆ دیاریدەو پێشهاتەکان وەک ئەزمونێک ببینرێت لەدەرەوەی بیرکردنەوە،واتە پێوەندیمان بە ژیان و واتای بونمان بخەینە نێو تۆڕی گرەوی ئەگەرەکانی دەرەوەی ویستی ئاگامەندانەی خۆمان.ئەوەی کوشندە دەکەوێتەوە بەتەنها ئەوە نیە واقع لەبەردەم پرۆسەی واتای نوێ و گۆڕانی بەردەوامدایە،بەڵکو ئەو وێنەزەینیەی کە لەمەجازیکردنەوەی واقعدا دێتە دی و دەنیشێتە سەر ڕوانین و خوێندنەوەمان بۆ دیاریدەو دەرکەوتەکان زێدەتر کوشندەیە.
چونکە ئێمە بەویست و هەندێ جاریش بەمەحکومی  ئارەزووی ئەوە ئەکەین،بچینە ژێر باری چێژی دۆخە ڕاگوزەرو لەجەوهەر داماڵڕاوەکان و ڕاستەقینەیی خۆمان لەو پێوەندیەدا بزر بکەین.
لەپێوەندیەکی لەم چەشنەدا کە تێڕوانینەکان دیلی وێنەیەکی داسەپاوو ناچارەکین،ئەوەی نادروست دەکەوێتەوە لەنەزمی ژیانی مرۆییماندا بریتیە لە بێدەنگی و سڕبونمان بەدیار سیاسەتە جیهانیەکانەوە.ژیژک وەتەنی "حەقیقەتی جیهانێکی لەڕۆحیەت داماڵراوی بەرژەوەندی کەپیتاڵیستی کەکار لەسەر داماڵینی مادیەت لەژیانی ڕاستەقینەو گۆڕینی بۆ نمایشێکی تارمایی ئاسا دەکات"
ئەگەرچی هەموو تەقەلاکانی دونیای نوێ و کۆدەکانی لەنێو مەجازیکردنەوەی واقیعەکەمان بەلاوەنانی بیرکردنەوەیە،و دروستکردنی تاسەیە بۆ ڕیاڵی خواستراو،یان چێکردنی ئیدەی ئارەزووی ساختەو لەفەڕ خستنی توانای هزری و ئاگاییمانە.بەڵام هێشتا هەر بیرکردنەوە دەتوانێت شیاوێتی بۆ بەرەنگار بونەوەی مەترسیەکانی سەر خۆی بسازێنێ و بەجۆرێک لەجۆرەکان ڕاچڵەکێ بەڕووی خۆی و پێدراوە ساختەکانیەوە.دەشێ دوور کەوتنەوەمان لەدۆخی ناڕەسانەیەتی و نا ڕاستەقینەی فۆرمی ژیانمان. خوازیاری هەمان ئەو ڕووبەڕووبونەوەیە بێت لەگەڵ ڕیاڵی ئارەزوومان، کەژیژک ئاماژەی بۆ ئەکات لەکتێبی (ئۆبێکتی باڵای ئایدۆلۆژیا.و:ولید عمر) .(ئایدۆلۆژیا خەون ئامێزە   ناهێڵێت بەوشێوەیە واقع ببینین کە هەیە.تا چاویلکەکانی لەسەرچاوەکانمان لا نەبەین)
یان دەکرێ بێداربونەوە هەمان نزیکایەتی و مانای دڵخوازی ئێمەبێ لەپەیوەندیدا بە فەنتازیاکردن بەژیانێکی واقعیانەوە و بەنێوەندگیری کردنی مەجاز.. لەدیدی لاکان دەروون شیکاری ئەڵمانی "خەو تاکە خاڵە کەلەوێدا لەناوکی ڕەقی ڕیاڵ نزیک دەبینەوە "ئەرگۆمێنتەکە ئەوەیە هەمیشە لەدوای بێداربونەوە بەخۆمان ئەڵێین هیچ نەبو خەوبو.بەهۆی ئەمەوەیە کەخۆمان لەو حەقیقەتە نابینا ئەکەین کە بەهۆی ئاگایی بەرامبەر بەم خەونەوە لەژیانی ڕۆژانەو واقعە بێداربوەکەمان هەست بەبونی خۆمان ئەکەین. ئەمەیان لەفۆرمی ئیدراک کردن بە ویست و ئاگایی ڕەسەن لای هایدیگەر فەیلەسوفی ئەڵمان ئامادەگی هەیە.بەجۆرێک ئاوەژووی تەواوی ئەو وێنەو کاریگەریە زمانی و کلتوریە ئەکات کە لەفەترەی بەشت بونیدا.وەک ئۆبێکتی ئەوی تر.پێی درماوی بوە.وە بەمەش دەتوانێت جارێکی تر پێ لەواقع گیر بکات و شکۆو ماناو ئیرادەی بۆ بگەڕێتەوە.یان وەک بیرکردنەوە لای لایبێنز لەمۆنادەکاندا ئاماژەی پێ دەکات."مۆناد ناسی.و.کارزان عزیز" .لایبێنز بڕوای وایە"ئەوەی لەئاژەڵ جودامان ئەکاتەوە بریتیە لەمەعریفەی زەرورەت و حەقیقەتی ئەبەدی کەعەقڵ و زانستەکانمان پێ دەبەخشن.و دەبێتە هۆی بەرزکردنەوەی مەعریفەی ئێمە لەباری سروشت.ئەوە ئەمەیە کەلەناوماندا پێی دەوترێت ڕۆحی عەقڵانی یان عەقڵ" لایبێنز پێی وایە بەهۆی مەعریفەی حەقیقەتە هەمیشەییەکان و دەربڕینی ئەبستراکتی ئەوانەوەیەکە ئەوشتانە ئەنجام بدەین کە وابەستەن بەکاریگەری ئەمانەوە.
ئەوەی کەدەمانهێتە سەرکەڵکەڵەی ئەو پرسیارەی(من چیە؟) لەگەڵ ئەو تێبینیانەی کەلەبارەی هەر شتێکەوە هەمانە و لەناو بونماندا هەیە لەبیرکردنەوە لە خۆمان .واتە بیر لە بوون و جەوهەر دەکەینەوە. بیر لەزنجیرەی پێکهاتو دەکەینەوە کەلەمۆنادەکان دروست بوون.وە بیر لەنامادییەت .و ئەوەی لەئێمەدا کۆتادارەو لەئەودا بێ کۆتاییە.هەمو ئەم ئەکت و کردانە بریتین لە ئۆبێکتە دیارو گرنگەکانی عەقڵ.
لەمبارەیەوە دەتوانین لەپێوەند بەو شوناس و ناسنامەیەی کە فەزای مەجاز دروستی کردوە لە تایپی ژیان و پێوەندیە کۆمەڵایەتی و کلتوریەکانمان و شێوازی تێگەیشتنمان بۆ مامەڵەمان لەگەڵ یەکتر.پرسی ژیانی حەقیقی لای ئالان بادیۆ فەیلەسوفی فەرەنسی بکەینەوە.کەپێی وایە "ناواخنی فەلسەفە بریتیە لەژیانی حەقیقی.شتێک کە ئەوە ئەهێنێت بۆی ماندوو بین و بۆ دەستخستنی زەحمەتی ژیانی بۆ بکێشین و وەزۆر لەپارەو چێژو دەسەڵات تێ دەپەڕێنێت" ژیانی حەقیقی دەستە وشەیەکی ڕامبۆی شاعیرە کە لە لەحزەیەکی بێ هیواییدا دەنوسێ" ژیانی حەقیقی بزرە"
ئالان بادیۆ پێی وایە گەر ژیانی حەقیقی ونیش بێت،ئەرکی فەلسەفە ئەوەیە ئاشکرای بکات.
بۆیە ئەڵێت."ژیانێکی ساختەو ڕوخێنراو هەیە کەوەک شەڕێکی هۆڤیانەو بێ ڕەحمانە بۆ دەسەڵات و پارە بیری لێ ئەکرێتەوە و ئەزموون ئەکرێت.ژیانێک کە بەهەموو کەرەستەو ڕێگەکان بۆ تێرکردنی ڕووت و سادەی حەزو پاڵنەرە ڕابوێرو بێ نێوگیرەکان دامەزراوە"
بۆیە بیرکردنەوە لەدواجاردا دەشێ ئاوەژووی ئەو مانایانە بکاتەوە،کەدەرهاوێشتەی پرۆسەیەکی نادادیانەو ناچارەکین بەنیسبەت پێوەندیەکانی ئێمە بە باتە دەرەکیەکانەوە.بیرکردنەوە کردە ئامێزەکان هەڵگری لەحزەی گۆڕانکاری ڕیشەیین و جۆرێک لە سەربەستی ڕاستەقینە دەهێننە ئاراوە.کە پێشتر زەوت کرابو لەلایەن سیستمە مەجازیەکەوە.بیرکردنەوە وە ڕەتدانەوەی هەر ڕەگەزێکی نێو سیستمە مەجازیەکە کە لە چێکردنی ساختەی ئاگاییماندا بەشداربوە.هوشیاری بەبیرکردنەوە وەک خود دەستپێک و ئەگەرێکی زیندوو ترە وەک لەهەرتێگەیشتنێک کە بەبیرکردنەوەی ڕیشەییدا تێ نەپەڕیبێ.
ئەم نوسینە بانگەشەی جۆرێک لەخۆگێل کردن لەکاریگەریەکانی فەزای مەجاز ناکات.وە نایەوێت پشت بکەینە بەکارهێنان یان ڕەفزکردنی.بەڵکو ئەو پنتە بەرگریکارو دەستەمۆنەبوەی ناو زاتی سوبێکت ئاماژە پێ دەکات،کەدەشێ تەسلیمی ئەو واقعە هەژموون خوازە نەبێ کە مەجاز بەرهەمی دەهێنێ.واتە هەم لەناو فەزای مەجازو هەم لەنێو واقع.ڕۆڵ و کارکردی ڕاستەقینەی خودمان بیر نەچێتەوە.بە ئەندازەیەک فەزای مەجاز بکەینە خاڵی گۆڕنکاری و وەرچەرخانی ڕیشەیی بۆ ناسینی پتری واقع.لەبری ئەوەی مەجازی ببینەوە ،زیاتر کردەیی بون و واقعی بونمان لەناو واقعی ژیانی ڕۆژانە بسەلمێنین.ئەوەی گرنگە بوترێ ئەوەیە سیاسەتەجیهانیەکە وەها خۆی ڕێک خستوە کە لەسەر لەفەڕ کەوتن و جۆرێک لەخەساندن و خاڵی کردنەوە لەئەکتی ڕایکاڵانە زیاتر هەژموون خوازانە دەرکەوێ.پرسیارەکە بۆ هەموان ئەوەیە چۆن زمان و بوون و ڕەسەنایەتیمان لەئاستی ئاگایی و تێگەیشتندا بپارێزین ...؟
 
 
 



Dengnet.net - 2024
دروستکراوە لەلایەن کۆمپانیای (کۆدتێك)ەوە
ژمارەی سەردان 2,116,391     ژمارەی میوان 1686